"Hồ Sơ Tâm Lí Tội Phạm" của Cương Tuyết Ấn là một tiểu thuyết hình sự hấp dẫn, kết hợp giữa yếu tố tâm lý và điều tra tội phạm. Sách nói đưa người đọc vào một hành trình khám phá tâm lý phức tạp của các nhân vật, từ những kẻ phạm tội đến những người thực thi công lý.
Tâm lý học tội phạm học khối nào?
Đa số ngành tâm lý học tội phạm sẽ học và thi các khối phổ biến là A, C và khối D.
Học ngành tâm lý học tội phạm ở đâu?
Tại miền Bắc, để theo đuổi tâm lý học tội phạm bạn có thể nộp hồ sơ vào các trường như:
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo việc ra nước ngoài du học chuyên ngành tâm lý học tội phạm ở Mỹ, Anh và Canada:
Tâm lý học tội phạm là một trong những chuyên ngành khó của ngành tâm lý học. Chính vì thế để có thể theo đuổi được lĩnh vực này, bạn cần có một số yếu tố về tính cách hay phẩm chất.
Theo đó bạn sẽ cần là một người biết khéo léo, kỹ năng lắng nghe và chia sẻ với những người khác. Bởi chính những điều đó sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc lấy lời khai của nhân chứng tại tòa án hay cải tạo tội phạm.
Bạn cũng cần là người có khả năng giao tiếp, biết cách đàm phán và thuyết phục, cụ thể là nhân chứng hay tội phạm.
Ngoài ra nếu bạn có khả năng phân tích vấn đề, bạn sẽ dễ dàng theo đuổi tâm lý học tội phạm hơn. Bởi trong quá trình học và làm việc, bạn sẽ cần phân tích và tìm ra các yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý cũng như hành vi của người phạm tội.
Cuối cùng, bạn phải thật sự đam mê, có khả năng chịu áp lực mới có thể bám trụ với nghề lâu dài.
Theo thống kê từ phía trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thị trường lao động ở Thành phố Hồ Chí Minh, mỗi năm cần có tới hơn 1000 nhân sự chuyên nghiệp về tâm lý. Điều đó cho thấy nhu cầu nhân lực lĩnh vực này ngày càng tăng.
Sinh viên các chuyên ngành tâm lý có thể tận dụng cơ hội thực tập từ các trung tâm để tích lũy thêm kinh nghiệm, sẵn sàng cho việc ứng tuyển vào các công ty và đơn vị.
Với nền tảng kiến thức chuyên môn vững chắc, bạn hoàn toàn có thể nộp hồ sơ xin vào các bệnh viện và cơ sở y tế, tư vấn tâm lý, các cơ quan công an chuyên điều tra các vụ án. Bên cạnh đó, nếu yêu thích nghiên cứu và giảng dạy bạn có thể học lên cao và tìm kiếm cơ hội để làm giảng viên tại các trường, học viện.
Một hướng đi khác cho bạn là mở các trung tâm tư vấn tâm lý. Bởi nhu cầu xã hội xoay quanh việc giải đáp vấn đề tâm lý ngày một tăng. Sẽ không khó để bạn có thể kiếm được khách hàng bởi họ luôn sẵn sàng tìm đến.
Trên đây là những thông tin tổng quan, cần thiết nhất về chuyên ngành tâm lý học tội phạm mà Vieclam24h.vn gửi đến bạn. Hy vọng bạn đã có thêm hiểu biết sâu sắc hơn về lĩnh vực này, để từ đó đưa ra quyết định nghề nghiệp.. Chúc bạn thành công và nhớ ghé Vieclam24h.vn thường xuyên để cập nhật nhiều thông tin việc làm hữu ích.
ㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤㅤXem thêm >ㅤㅤㅤ
Chỉ mất khoảng 3 phút, bạn đã có thể tạo CV xin việc trên trang web Vieclam24h.vn. Với giao diện trực quan, đơn giản, trang web Vieclam24h.vn cho phép người dùng tạo CV dễ dàng qua điện thoại, máy tính, máy tính bảng,…
Xem thêm: Học tâm lý học ra làm gì? Cơ hội công việc nào cho sinh viên ngành tâm lý học?
MỹNhiều năm sau khi hai con trai thành con nuôi trong gia đình hanh phúc, Kisha Schaberg muốn chiếm đoạt tài sản đã "thao túng tâm lý" khiến con cùng tham gia kế hoạch tàn độc.
MỹMary Kay Letourneau theo đuổi tình yêu đầy tai tiếng với cậu học trò, phải ngồi tù vì tội hiếp dâm trẻ em.
Thái LanCác tín đồ cho rằng ông Thawee Nanra, 75 tuổi, có khả năng chữa bệnh bằng các thi thể được cất giữ, họ gọi ông là Cha và tin ông có thể mang họ lên thiên đường.
MỹKhi qua đời, "ca sĩ vĩ đại nhất thế kỷ 20" Frank Sinatra được chôn cùng một chai rượu whisky, bao thuốc lá, bật lửa và 10 đồng 10 xu - thứ ông luôn trong túi kể từ khi con trai bị bắt cóc.
MỹÔng Byron Smith nói bắn chết hai thiếu niên đột nhập nhà do 'sợ hãi tột độ', nhưng đoạn ghi âm từ thiết bị giấu trong tủ sách khi vụ nổ súng xảy ra đã thay đổi sự thật của vụ án.
Trung QuốcVị khách luôn trả tiền đúng hạn bỗng mất liên lạc, chủ nhà đến dọn phòng để cho người khác thuê thì tìm thấy thi thể cô gái mất tích 14 năm trước trong thùng carton dưới gầm giường.
MỹCô gái xinh đẹp Cassie Jo Stoddart cho hai nam sinh cùng lớp đến nhà xem phim mà không biết rằng các bạn đang có mưu đồ khác cho "kế hoạch kinh dị".
Mỹ'Thiên nga Đen' Ashley Benefield kết hôn với người đàn ông hơn 30 tuổi chỉ sau 13 ngày gặp gỡ, nhưng cuộc hôn nhân nhanh chóng biến thành 'địa ngục'.
Thụy ĐiểnMafia Thụy Điển ngang nhiên lên mạng xã hội đăng hợp đồng tuyển dụng trẻ em, bé gái, người khuyết tật làm sát thủ với thù lao lên tới 350 triệu đồng mỗi phi vụ.
Trung QuốcDựng chuyện con dâu ngoại tình bỏ nhà theo trai, bà Mã Khởi Cần lên kế hoạch suốt nửa năm để sát hại cô và che giấu tội ác.
Trung QuốcVì 1,9 triệu nhân dân tệ, tỷ phú Châu Tổ Báo bị hai doanh nhân đồng hương thuê côn đồ đâm 14 nhát ngay trước cửa nhà sau nhiều năm tranh chấp.
Nhật BảnTừ trường hợp một cô gái ngoại quốc mất tích, cảnh sát Nhật tìm ra tên sát nhân với hơn 400 cuốn băng ghi lại quá trình chuốc thuốc và cưỡng hiếp của hắn.
MỹPhát hiện chồng yêu người phụ nữ khác dù cả hai có "hôn nhân mở", Tiesh Rhue đã nhờ bố và anh giúp sát hại, phi tang thi thể chồng rồi che giấu bằng chứng.
Trung QuốcNhận lời hẹn ăn tối với bạn học cũ từ xa đến, Tạ Điêu không ngờ đây là cái bẫy đưa mình vào chỗ chết, thậm chí còn không biết bạn oán hận mình từ lâu.
Tây Ban NhaKhi Anabel Segura bị bắt cóc, cảnh sát tìm kiếm trong hơn hai năm mà không biết rằng cô đã bị sát hại ngay hôm đó, nhưng kẻ bắt cóc vẫn liên tục gọi điện đòi tiền chuộc.
Hà TĩnhCả trăm cảnh sát lật từng viên gạch trong hầm, trèo lên mái nhà kiểm tra điểm cất giấu và đã thu hơn 530 khẩu súng, 36.000 viên đạn trong đường dây mua bán của Vũ Anh Tú.
Trung QuốcNhân viên canh gác mỏ cho biết con chó đào được một thùng carton chứa đầy mảnh thi thể dưới đống đất ở sân sau.
Sau khi đánh cắp hơn 50.000 bitcoin từ lỗi hệ thống, Jimmy sống xa hoa suốt 10 năm, nhưng lại bị lộ tẩy từ một cuộc gọi trình báo cảnh sát.
Trung QuốcNgày 2/1/2009, khi đang đi thuyền đánh cá trên sông ở tỉnh Tứ Xuyên, ngư dân phát hiện một bao tải trôi nổi, vớt lên thấy bên trong có thi thể nam giới không toàn vẹn.
MỹChưa đầy bốn tiếng sau khi thoải mái chụp những bức ảnh tự sướng dưới nắng sớm ngày 22/2, Jose Ibarra tấn công sinh viên điều dưỡng Laken Riley đang chạy bộ gần trường.
MỹNgoại tình với vợ của nhà tạo mẫu tóc nổi tiếng, cựu sao phim khiêu dâm Robert Baker bị cáo buộc hợp mưu giết chồng của người tình vì 1,6 triệu USD tiền bảo hiểm.
Trung QuốcNghĩ mình bị đối xử bất công và bị coi thường vì 'chỉ đẻ được con gái', Trương Phượng hạ độc bốn con trai của em chồng để trút hận.
Trung QuốcTrong ngôi nhà hai tầng bên ao cá và căn nhà gỗ nhỏ trên đồi, Lý Gia Toàn nhốt nhiều phụ nữ bị bệnh tâm thần để lạm dụng tình dục và ép bán dâm kiếm tiền suốt 7 năm.
MỹHình ảnh thi thể nữ chỉ mặc áo ngực, sơ mi bị kéo lên, "tạo dáng" quỳ bằng tứ chi, dường như hung thủ cố tình sắp đặt, đã gây ám ảnh với cả những điều tra viên dày dạn kinh nghiệm.
Nghệ AnBị khống chế, 5 người Lào bình thản nói bên trong chiếc Prado chẳng có gì ngoài hành lý du lịch, nhưng hốt hoảng khi trinh sát kiểm tra bình xăng phụ.
CanadaNghi ngờ David Knight thuê người sát hại vợ nhưng không có bằng chứng, cảnh sát lập kế hoạch cho sĩ quan chìm đóng vai bạn tốt dụ sát thủ, vạch trần âm mưu của David.
Đài LoanĐể lấy lòng tình nhân và kiếm tiền bảo hiểm, Trương Hạc Linh lập mưu sát hại gia đình, vừa gây án vừa gọi điện cho tình nhân nghe trực tiếp toàn bộ quá trình.
MỹBruce được tòa cho quyền lấy lại nhẫn kim cương 70.000 USD đã tặng hôn thê qua vụ kiện gây tranh cãi liên quan thông lệ chú rể được đòi lại quà khi không có lỗi trong việc huỷ hôn.
MỹSi mê luật sư nổi tiếng Bill McArthur, Mary Orsini vừa tìm cách theo đuổi vừa bí mật thuê người giết vợ Bill để mở đường cho mối quan hệ lãng mạn trong tưởng tượng.
Lập hồ sơ tội phạm (profiling) được gọi là "hóa thân thành kẻ phạm tội". Đây là tập hợp các phương pháp giúp xác định nhiều dữ kiện khác nhau liên quan đến nhân thân của kẻ tội phạm, dựa trên các chứng cứ và chi tiết thoạt nhìn có vẻ không quan trọng, chẳng hạn như độ tuổi, ngoại hình, nghề nghiệp, thói quen, nơi cư trú, tình trạng hôn nhân, đặc điểm tính cách, các rối loạn tâm lý và nhiều yếu tố khác. Càng xác định được nhiều dữ kiện như vậy, hình ảnh kẻ tội phạm do nhà tội phạm học tạo ra càng chính xác, từ đó có thể so sánh với danh tính của các nghi phạm để xác định ai thực sự là kẻ phạm tội.
Lập hồ sơ tội phạm cũng có thể áp dụng đối với nạn nhân của tội ác. Ví dụ, khi tìm thấy thi thể không xác định, không có giấy tờ tùy thân, đầu tiên cảnh sát cần biết nạn nhân là ai để sau đó tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra với người này, và nếu đó là một vụ giết người, thì tìm kẻ phạm tội. Nhưng làm sao để xác định danh tính của người chết, nếu không biết gì về người đó? Trong trường hợp này, những chi tiết nhỏ nhất cũng có thể có tác dụng: đối chiếu chúng với nhau, chuyên gia phân tích hồ sơ tội phạm có thể nói nhiều điều về người này. Càng có nhiều chi tiết, chân dung của nạn nhân càng chính xác. Người ta có thể biết người đó làm gì lúc sinh thời, sống ở đâu, có người thân và bạn bè hay không… Khi xác định được tất cả những yếu tố đó - dù chỉ là sơ bộ - sẽ dễ dàng tìm được người nào đó quen biết nạn nhân và xác định danh tính của nạn nhân.
Ngoài ra, các chuyên gia lập hồ sơ tội phạm còn có thể áp dụng kiến thức của mình khi giao tiếp với những người còn sống nhưng không quen. Trong những trường hợp này, họ có thêm nhiều yếu tố để phân tích: phong cách nói chuyện của người đó, từ ngữ sử dụng, cử chỉ, nét mặt và nhiều thứ khác. Tất cả những yếu tố này có thể hỗ trợ việc điều tra tội phạm, cũng như ngăn ngừa tội phạm: phương pháp này được các cơ quan an ninh tại sân bay, ga tàu, vệ sĩ của các nhân vật quan trọng sử dụng để phát hiện những kẻ khủng bố trong đám đông. Ngoài ra, phân tích hồ sơ tội phạm cũng mang lại lợi ích trong các cuộc phỏng vấn xin việc hoặc trong việc giải quyết xung đột ở một tập thể lao động.
Nỗ lực đầu tiên để lập hồ sơ kẻ phạm tội nhằm xác định danh tính của y được thực hiện vào cuối thế kỷ XIX, khi thuật ngữ "profiling" còn chưa xuất hiện. Điều này diễn ra trong quá trình điều tra các tội ác của Jack Đồ tể - tên sát nhân chuyên săn lùng những phụ nữ sống trong các khu phố nghèo, và danh tính thật sự của y cho đến nay vẫn là một ẩn số. Y đã sát hại ít nhất 5 phụ nữ sống trong khu ổ chuột, và tất cả họ đều bị giết một cách tàn bạo, khiến cả thành phố rơi vào hoảng loạn. Tham gia điều tra các vụ án giết người này, Cảnh sát London nhận được sự trợ giúp của một số bác sĩ, kể cả những bác sĩ phẫu thuật giàu kinh nghiệm, họ cố gắng tìm hiểu xem Jack Đồ tể đã giết hại các nạn nhân và cắt bỏ nội tạng của họ như thế nào.
Ngay lập tức các bác sĩ nhận ra rằng kẻ sát nhân là một người rất thông thạo về giải phẫu học, và không chỉ trên lý thuyết. Một trong số họ, bác sĩ phẫu thuật Thomas Bond, đã cố gắng hình dung xem tên cuồng sát này nghĩ gì trong đầu. Ông đã chia sẻ ý kiến của mình với cảnh sát, nhưng cuối cùng vẫn không bắt được kẻ phạm tội, vì vậy không thể đánh giá những kết luận của Bond có chính xác hay không. Tuy nhiên, nhờ ông, trên thế giới xuất hiện ý tưởng về việc có thể "đặt mình vào vị trí kẻ phạm tội". Và muộn hơn, vào thế kỷ XX, ý tưởng này đã được thử nghiệm một lần nữa bằng việc áp dụng tất cả những kiến thức về tâm lý học tích lũy được cho đến thời điểm đó.
John Douglas - người kế tục của Thomas Bond
Sau Thomas Bond gần một thế kỷ, việc lập hồ sơ tâm lý tội phạm được điệp viên FBI John Douglas thực hiện. Xuất thân là chuyên gia đàm phán giải cứu con tin, có lẽ, nhờ vậy ông học được cách phân tích tâm lý tội phạm, biết dùng những từ ngữ nào để thuyết phục một kẻ giết người thả nạn nhân ra và đầu hàng. Sau đó, Douglas tham gia điều tra các vụ án nghiêm trọng và ngày càng đào sâu vào tâm lý học tội phạm. Ông nghiên cứu hiện trường tội phạm, các bằng chứng khác nhau và đưa ra các giả thuyết về những đặc điểm tính cách của kẻ phạm tội. Trong tất cả các trường hợp bắt giữ tội phạm, hầu hết những suy luận của John Edward đều đúng.
Nhận thấy điều đó, John Douglas quyết định khái quát các kết luận của mình về một số kẻ phạm tội và từ đó phát triển lý thuyết về phương pháp lập hồ sơ tội phạm. Douglas bắt đầu giảng dạy tâm lý học tội phạm, đưa lý thuyết của ông vào các bài giảng, đồng thời tiếp tục phát triển nó qua các cuộc điều tra và phỏng vấn những tên giết người hàng loạt đang thụ án trong tù.
Chính trong những năm này, ông tiếp tục áp dụng các nghiên cứu của mình vào thực tiễn. Năm 1981, tại thành phố Atlanta, Mỹ, cảnh sát truy tìm kẻ giết 2 người đàn ông. Sau khi nghiên cứu những bằng chứng ít ỏi có được lúc bấy giờ, Douglas tự tin tuyên bố rằng kẻ phạm tội là một thanh niên da đen. Sau đó, ông mô tả chi tiết người này, và nhờ những gợi ý của ông, cảnh sát đã bắt giữ một thanh niên tên là Wayne Williams. Mặc dù y phủ nhận tội ác, nhưng tại phiên tòa, John Douglas đã đặt những câu hỏi khiến y mất bình tĩnh và cuối cùng thừa nhận đã gây ra không chỉ 2 mà còn một số vụ giết người khác.
Ban đầu, nhiều nhà tội phạm học phê phán phương pháp của Douglas và gọi nó là “profiling”. Những kết luận của ông bị coi là hoang tưởng và vô căn cứ. Tình hình đó kéo dài cho đến khi ông giải quyết đủ số lượng vụ án và phát hiện ra rằng các cuộc điều tra sử dụng phương pháp profiling thường mang lại kết quả tốt.
Các phương pháp của John Douglas không chỉ giúp bắt giữ những kẻ sát nhân mà còn biện hộ cho những người vô tội bị buộc tội dựa trên các chứng cứ gián tiếp. Đôi khi, công lý được phục hồi sau nhiều năm, ví dụ như vụ án 3 người bạn bị buộc tội giết 3 cậu bé năm 1993. Các bị cáo khi đó còn là thiếu niên đã phủ nhận tội danh của mình, nhưng tòa vẫn kết luận họ giết trẻ em theo nghi lễ Satan giáo.
Tuy nhiên, năm 2006, Douglas đã xem xét lại vụ án này, ông nghiên cứu tất cả tài liệu liên quan và nhận ra rằng kẻ giết 3 trẻ em có thể là một người đàn ông đã trưởng thành mà các em quen biết. Một cuộc điều tra mới được bắt đầu, và năm 2011, kẻ giết người thực sự đã bị bắt, còn 3 thiếu niên vô tội được trả tự do.
Sau khi nghỉ hưu, John Douglas viết một số cuốn sách về profiling, trong đó có các cuốn sách giáo khoa mà hiện nay được sử dụng để giảng dạy bộ môn này cho các nhà tội phạm học tương lai.
Ở Nga, chuyên gia đầu tiên về lập hồ sơ tội phạm được coi là Tiến sĩ khoa học y học Aleksandr Bukhanovsky. Sau khi tốt nghiệp Học viện Y khoa Rostov, ông bảo vệ luận án tiến sĩ tâm thần học và nhiều năm liền làm việc trong cả lĩnh vực thực hành lẫn nghiên cứu hành vi của những người mắc rối loạn tâm thần. Ông đã làm việc với cả những người điên “hiền lành” không gây nguy hiểm cho xã hội, nhưng ông được biết đến trong lịch sử chủ yếu như là chuyên gia về những kẻ giết người hàng loạt. Ông cũng phát triển phương pháp giúp hiểu được logic của những kẻ điên và dự đoán hành động tiếp theo của họ, những phương pháp này đã được sử dụng trong việc điều tra tội phạm.
Giống như đồng nghiệp người Mỹ, Aleksandr Bukhanovsky lúc đầu cũng bị phê phán: một số bác sĩ tâm thần ở Nga cho rằng ông đã điều chỉnh các dữ liệu cho phù hợp với lý thuyết của mình, rằng hành vi của những người bệnh tâm thần phức tạp hơn nhiều, không thể dự đoán được. Tuy nhiên, Aleksandr Bukhanovsky chỉ cần giúp cảnh sát điều tra một vụ án nổi tiếng là những người phản đối đã phải công nhận sự đúng đắn của ông. Chính nhờ ông, tên sát nhân Andrey Chikatilo đã bị bắt, và chính Bukhanovsky là người đã khiến hắn phải thú nhận tội lỗi của mình.
Khi Andrey Chikatilo đang bị truy lùng và cảnh sát chưa biết tất cả các nạn nhân của y, Aleksandr Bukhanovsky đã có thể phác thảo được chân dung tâm lý của y, nhờ đó các cán bộ điều tra đã tìm ra manh mối. Sau này, khi tên sát nhân bị bắt, người ta lại đề nghị Bukhanovsky làm tư vấn. Các điều tra viên hỏi bác sĩ tâm thần làm thế nào để thuyết phục y khai báo, nhưng thay vì đưa ra lời khuyên cho họ, ông quyết định tự mình trò chuyện với kẻ bị bắt.
Trước khi Bukhanovsky đến, Chikatilo đã bị thẩm vấn suốt 10 ngày, nhưng không khai báo gì, vì vậy các điều tra viên nghi ngờ rằng cuộc trò chuyện với bác sĩ tâm thần sẽ có kết quả. Tuy nhiên, Aleksandr Bukhanovsky tự tin vào khả năng của mình, ông không cần phải nỗ lực nhiều để lấy được lòng tin của tên giết người, khiến hắn tự nguyện kể ra những tội ác của mình.
Cuối cùng, sau cuộc "trò chuyện tin cậy" với Bukhanovsky, Chikatilo đã đồng ý cung cấp lời khai và thú nhận đã giết 56 người.
Ngày nay, phương pháp lập hồ sơ tội phạm được ứng dụng rộng rãi trong việc điều tra các vụ án khác nhau. Các chuyên gia làm việc theo phương pháp này thường được mời tham gia các cuộc điều tra nội bộ trong các công ty lớn, nơi ban lãnh đạo không muốn báo cảnh sát và "vạch áo cho người xem lưng". Ngoài ra, các chuyên gia lập hồ sơ tội phạm cũng có thể giúp xác định một người có nói thật hay không chính xác hơn cả máy phát hiện nói dối.
Tuy nhiên, không nên phóng đại năng lực “siêu phàm” của các chuyên gia lập hồ sơ tội phạm Họ không thể đọc được suy nghĩ hay nhìn thấu con người - họ chỉ đơn giản là nắm vững tâm lý con người và biết cách tiếp cận từng cá nhân một cách phù hợp.
