TTCT - Tháng 10 năm ngoái, khi vợ chồng tôi dọn về căn nhà mới mua ở thành phố Roseville, bang California, người hàng xóm tên Toji bắt chuyện chào đón vui vẻ. Ông cũng khoe luôn, con trai ông sắp kết hôn và đang tìm mua nhà ở thành phố này.
"Bão lặng" cuối năm 2022 và "thị trường kỳ cục" năm 2023
Đầu năm 2022, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tuyên bố sẽ tăng lãi suất, khiến những người có nhu cầu nhưng chưa mua được nhà năm 2021 vội vàng tìm mua trước khi lãi suất tăng - giá nhà trong 6 tháng đầu năm vì vậy tiếp tục leo dốc.
Khi Fed tăng dần lãi suất, nhiều người mua rớt khỏi vùng "có thể mua được" (theo số tiền họ có thể đặt trước và đánh giá các điều kiện duyệt vay) do không chịu nổi mức lãi vay.
Khi chúng tôi cầm được tờ "bảo bối" duyệt vay của ngân hàng và trở lại thị trường vào khoảng tháng 7-2022, giá nhà đã cao ngất ngưởng, dù tốc độ tăng giá đã chững lại. Thị trường được đánh giá là đang nghiêng về phía người mua, do ít cạnh tranh hơn, và bên bán bắt đầu điều chỉnh giảm giá những căn rao quá cao.
Tuy nhiên, thời gian không ủng hộ chúng tôi - lúc này các đợt tăng lãi suất bắt đầu dồn dập do Fed muốn kiềm chế lạm phát mạnh hơn (vốn một phần quan trọng cũng do thị trường bất động sản tăng nóng mà ra).
Nhiều người biết chúng tôi đang tìm mua nhà đều khuyên nên chờ sang năm 2023 vì "chắc chắn đến lúc đó lãi suất sẽ phải giảm xuống và giá nhà đang đà giảm sau quá trình tăng quá nóng".
Tuy vậy, vì không thể chờ đợi thêm, nên ngay khi tìm được căn nhà ưng ý và trả giá thành công (thương lượng giảm được một khoản đáng kể), chúng tôi lập tức làm thủ tục "khóa lãi suất" vay ngay trước ngày Fed tăng lãi suất kỷ lục lên 7% vào cuối tháng 9.
Việc mua nhà của chúng tôi vào cuối năm 2022 hóa ra là quyết định đúng đắn, bởi đó là khoảng lặng hiếm hoi mà người mua còn có lợi thế để chọn lựa và thương lượng.
Không giống ông hàng xóm Toji khấp khởi hy vọng, hay nhiều người tin chắc 2023 là năm thuận lợi để mua nhà, hóa ra năm nay thị trường nhà ở, theo bình luận của các nhà kinh tế, lại là "nỗi đau của người mua" và "kỳ cục nhất" trong lịch sử. Kỳ cục vì nó cứ dùng dằng mắc vòng luẩn quẩn lãi suất, nguồn cung, giá nhà.
Chúng ta đã biết tại sao suốt năm 2023 lãi suất cứ tăng mãi, nhưng vì sao giá nhà cũng tăng nóng mà lượng nhà rao bán lại ngày càng giảm? Khi lãi suất tăng lên, những người muốn bán nhà buộc phải cân nhắc thiệt hại nếu bán căn đang ở, vốn được mua với lãi vay thấp để mua một căn khác với lãi vay cao.
The New York Times cho rằng "ngôi nhà tốt nhất chính là nhà bạn đang ở", dù là sở hữu hay nhà thuê (bởi giá thuê cũng tăng vùn vụt), hay thậm chí ở với cha mẹ, nên hãy cứ ở yên đừng đi đâu cả!■
Liệu con trai ông Toji có mua được nhà vào năm tới không?
Theo tính toán của Công ty ICE Morgate Technology, để mua một căn nhà với giá và lãi suất thế chấp 30 năm trung bình hiện giờ, nếu số tiền đặt trước là 20% giá trị căn nhà, người mua phải trả 2.528 USD mỗi tháng, so với chỉ 1.204 USD cách đây 2 năm, tức tăng gấp đôi.
Với mức này, tiền trả thế chấp hằng tháng của người mua nhà bằng 40% mức bình quân thu nhập, khiến nhà ở trở nên khó mua nhất kể từ năm 1984.
ICE tính toán để nhà ở dễ mua như mức thông thường trước đây, giá nhà phải giảm 37%, lãi suất thế chấp giảm 4 điểm phần trăm, và thu nhập hộ gia đình phải tăng 60%. Thật không may, tình hình không có vẻ gì là chuyển biến theo các hướng đó. Thu nhập gia đình tăng cỡ đó là chuyện không tưởng.
Trong khi lạm phát vẫn còn hơn 2% so với mục tiêu của Fed, lãi suất thế chấp dự kiến sẽ còn tăng, có thể lên trên 8%. Lãi suất tăng, vay mượn và đầu tư khó khăn thì nguồn cung nhà cũng khó nhúc nhích.
Nhìn lại nhà ông láng giềng Toji, chồng tôi nói, ở Mỹ trước đây việc con cái kết hôn mà còn ở với cha mẹ là rất lạ, người ta sẽ nghĩ gia đình hay người con có vấn đề trục trặc gì đó. Nay với tình hình thị trường nhà ở như vầy, việc ở cùng cha mẹ không những dễ hiểu, dễ cảm thông, mà có khi lại trở thành xu hướng "văn hóa gia đình" mới cũng nên.
Đai đeo thảo dược cao cấp phytobelt giải pháp chăm sóc vòng 2 cho phụ nữ sau sinh
